Tuesday, 23 April 2024

วิธีเก็บถนอมผักสมุนไพร ด้วยการตากแห้งและการแช่แข็ง

ปกติคนไทยมักนิยมทานผักและสมุนไพรกันแบบสดๆมากกว่า แต่เวลาที่เราต้องเดินทางไปในที่ไกลๆหรือไปอยู่เมืองนอกนานๆ การเก็บถนอมผักสมุนไพรก็เป็นวิธีแก้ขัดที่สามารถนำไปใช้ได้เช่นกัน

ผักและสมุนไพรที่มีกลิ่นหอม ส่วนมากจะเก็บตอนที่ดอกยังคงเป็นดอกตูมๆใกล้ที่จะเบ่งบาน แล้วนำมาตากแห้ง ช่วงนี้จะเป็นช่วงที่ผักสมุนไพรมีกลิ่นหอมที่สุด

เก็บผักสมุนไพรในช่วงเช้า

การถนอมผักสมุนไพร
Close up of dried shiitake mushrooms on wooden background.

ให้เราเก็บสมุนไพรในตอนเช้าของวันที่อากาศแห้ง หลังจากที่น้ำค้างบนใบระเหยไปแล้ว แต่ให้เก็บก่อนที่แสงอาทิตย์จะร้อนเกินไป เพราะในช่วงนี้ปริมาณน้ำมันหอมจะมีมากที่สุด ค่อยๆเก็บไปทีละอย่าง และอย่าลืมเด็ดใบที่ตายหรือเหี่ยวแห้งทิ้ง

วิธีตากแห้ง

การตากแห้งในเตาอบเป็นวิธีที่สะดวกรวดเร็ว อาจใช้ความร้อนหลังจากอบอาหารก็ได้  โดยให้ขึงกับผ้ามัสลินหรือผ้าฝ้ายเนื้อบางนำมาวางไว้บนตะแกรง จุ่มผักสมุนไพรทีละกำเล็กๆในน้ำเดือด 2 -3 วินาที เพื่อล้างทำความสะอาดและรักษาสีสัน เมื่อสะเด็ดน้ำออกแล้ววางบนกระดาษซับจนน้ำแห้ง ถ้าเป็นผักสมุนไพรกลิ่นหอมที่มีใบค่อนข้างใหญ่ เช่น สะระแหน่ หรือ โหระพา เราอาจจะต้องเด็ดใบออกจากก้าน

การถนอมผักสมุนไพร
Sun-dried tomatoes with herbs and garlic in wooden bowl

วางผักสมุนไพรลงบนตะแกรง ใส่ในเตาอบ (ตั้งไฟให้อ่อนที่สุด) แง้มประตูเตาเอาไว้เล็กน้อยกลับผักไปมาทุก 30 นาที เพื่อให้แห้งอย่างทั่วถึง อบผักต่อไปจนกรอบ ซึ่งตามปกติจะใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง

ผักสมุนไพรกลิ่นหอม ถ้าเรานำไปตากแดดในที่แจ้ง จะใช้เวลาประมาณ 10 วัน ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิและการระบายอากาศในช่วงเวลานั้นๆด้วย โดยให้ผูกเป็นมัดๆ แล้วจุ่มน้ำเดือด 2-3 วินาที สะเด็ดน้ำออกจากนั้นผึ่งไว้บนกระดาษซับให้แห้ง ใช้ผ้ามัสลินหรือผ้าฝ้ายบางๆ ห่อไว้แต่ละมัดเพื่อกันฝุ่น แล้วแขวนแบบคว่ำหัวลง ในที่อุ่นและแห้งอากาศถ่ายเทได้สะดวก เช่น ในตู้กับข้าวที่โปร่ง ผักสมุนไพรจะแห้งเมื่อใบและก้านเปราะ

วิธีเก็บรักษาผักสมุนไพรที่แห้งแล้ว

การถนอมผักสมุนไพร

วิธีเก็บรักษาผักสมุนไพรที่แห้งแล้วให้ใช้ไม้คลึงแป้งบด เลือกชิ้นที่เป็นก้านทิ้ง แล้วบรรจุในภาชนะที่มีฝาปิดสนิทขนาดเล็กปิดฉลากบอกชื่อ และวันที่ให้เรียบร้อย อย่าใช้ภาชนะแก้ว เพราะมันจะทำให้ผักของเราสีจางลง

วิธีแช่แข็ง

การถนอมผักสมุนไพร
ภาพตัวอย่าง

การแช่งแข็งผักและสมุนไพร เช่น สะระแหน่ กะเพรา ผักชีฝรั่ง สามารถนำมาแช่แข็งได้ ให้ล้างให้สะอาด ซับให้แห้ง แล้วใส่ในถุงพลาสติก ทำฉลาก แล้วปิดให้สนิท ใส่เอาไว้ในช่องแช่แข็ง ผักสมุนไพรที่สับจนละเอียด อาจใส่น้ำลงไปด้วยเล็กน้อย แล้วใส่ลงในถาดทำน้ำแข็ง แช่ในตู้เย็น เมื่อแข็งแล้ว ให้ใส่ถุงพลาสติกปิดสนิทเก็บไว้ในช่องแช่แข็งได้ นานถึง 6 เดือน เมื่อจะใช้ให้ใส่ในกระชอนละเอียดหนึ่งหรือสองก้อน เปิดน้ำไหลผ่านเพื่อละลายน้ำแข็งด้านนอก พร้อมที่จะใช้เป็นเครื่องปรุงแต่งกลิ่นรสอาหาร.

ข้อควรระวัง

อย่าเขย่าผักสมุนไพรลงในหม้อปรุงอาหารโดยตรง เพราะไอน้ำจะเข้าไปในภาชนะบรรจุ จนอาจทำให้ผักสมุนไพรของเราขึ้นราได้.