บทความนี้แอดจะมาแชร์เทคนิคที่ช่วยการในการขยายพันธุ์พืช ที่นอกเหนือจากการเพาะโดยใช้เมล็ดพันธุ์ ได้แก่ การต่อกิ่งยอด การทาบกิ่ง การต่อกิ่งแบบแนบ ลองมาศึกษารายละเอียดกันได้เลยค่ะ
การขยายพันธุ์พืชโดยวิธีการต่อกิ่ง
การต่อกิ่งเป็นวิธีการขยายพันธุ์พืช ที่สามารถถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมจากต้นแม่ได้อย่างครบถ้วน นอกจากนี้ การต่อกิ่งยังช่วยเพิ่มการออกดอกออกผล และเพิ่มคุณภาพผลไม้ได้อีกด้วย การต่อกิ่งจึงเหมาะอย่างยิ่งสำหรับการขยายพันธุ์ไม้ผล
ข้อควรระวัง
นกอาจะมาเกาะบนกิ่งต่อบนยอดต้น ทำให้กิ่งต่อฉีกหรือหักได้ ควรป้องกันโดยการหากิ่งไม้ที่ดัดมาดัดให้โค้งครอบเหนือกิ่งยอดแล้วมัดให้แน่นหนา นกสามารถจับที่กิ่งไม้นี้ได้โดยไม่ทำให้กิ่งต่อเสียหาย
ดินสออเนกประสงค์
บางครั้งถ้ากิ่งที่ต้องการต่อแข็งแรงมาก ก็ยากที่จะเสียบกิ่งพันธุ์เข้าไปโดยไม่ใช้ลิ่มช่วย ดินสอที่เหลาให้แหลมนำมาใช้เป็นลิ่มได้อย่างดีเยี่ยม เพียงแต่สอดปลายดินสอเข้าไปในรอยบากและเมื่อเสียบกิ่งพันธุ์เข้าที่เรียบร้อยแล้วก็ดึงดินสอนั้นออกมา
ปลูกอย่างไรให้ได้ดี
ต่อกิ่งตรงไหน อย่างไร และเมื่อใด
การต่อกิ่งให้ได้ผลดีขึ้นอยู่กับการตัดกิ่งเสียบให้เร็วและสะอาด ลองฝึกเทคนิคต่อกิ่งกับกิ่งต้นไม้ที่ตัดได้ง่ายๆ โดยใช้มีดติดตาหรือ มีดทาบกิ่ง
การต่อกิ่งยอด
พยายามอย่าทำให้รอยแผลมีขนาดใหญ่ เนื่องจากใช้เวลานานกว่าจะสมานตัว ทางที่ดีให้เสียบกิ่งพันธุ์ใหม่ไว้กับกิ่งตอขนาดเล็ก 2 กิ่ง ดีกว่าเสียบกับกิ่งใหญ่เพียงกิ่งเดียว
1.นำกิ่งพันธุ์ที่คุณต้องการจะต่อกิ่งมาตัดปลายด้านโคนของแต่ละกิ่งให้เฉียง และตัดปลายด้านบนตรงเหนือตา
2.ใช้ฆ้อนหรือตะลุมพุกตอกลิ่มปลายแหลมเข้าไปที่ยอดของกิ่งตอในแนวเฉียง *ระวังอย่าตอกให้เอนมากจนกิ่งฉีก จากนั้นจึงเสียบกิ่งพันธุ์เข้าไป ดูให้ดีว่ากิ่งเสียบเข้ากันสนิทดี
3.ใช้เทปติดตาพันกิ่งที่ต่อไว้
การทาบกิ่งแบบปิด (ติดตา)
วิธีนี้ใช้ขยายพันธุ์กุหลาบ ไม้ผล และไม้พุ่มประดับบางชนิด กิ่งพันธุ์ที่ใช้ต้องมีตาเพียงตาเดียวเท่านั้น
1.ตัดกิ่งย่อยออกจากกิ่งตอให้หมด ตัดกิ่งตอให้เหลือความยาว เพียง 30 เซนติเมตร สอดมีดเข้าไปใต้ตาที่เลือกไว้ ควรเลือกตาที่อยู่บนกิ่งที่โตได้ที่ ตัดจากด้านหลังให้กิ่งตานั้นมีขนาด 5 เซนติเมตร เหลือก้านใบไว้ประมาณ 1.5 เซนติเมตร เพื่อเป็นที่จับเวลาติดตา
2.บากที่กิ่งตอให้เป็นเหมือนรูปตัว T โดยเพียงแต่กรีดที่เปลือกแล้วลอกเปลือกนั้นลง เสียบกิ่งพันธุ์เข้าไปให้ยอดให้พอดีกับรอยกรีดรูปตัว T
3.ใช้เทปขนาด 1.5 เซนติเมตร พันปิดไว้จนตาติดสนิท
การต่อกิ่งแบบแนบติด
ใช้กับไม้จำพวกส้มและมะนาว ซึ่งมักขยายพันธุ์ด้วยการต่อกิ่งแบบอื่นไม่ได้ผล วิธีการนี้ใช้ได้ดีที่สุดก่อนที่ต้นไม้จะเริ่มเติบโต
1.ปลูกกิ่งตอและกิ่งพันธุ์ให้โตขึ้นพร้อมกัน โดยแยกไว้คนละกระถาง ใช้มีดปาดทั้งสองกิ่งไว้ตื้นๆ
2.ทาบรอยปาดของกิ่งทั้งสองเข้าด้วยกันแล้วใช้เทปติดตาพันให้แน่น
3.เมื่อกิ่งทั้งสองเชื่อมติดกันดีแล้วให้ตัดยอดของกิ่งตอและโคนของกิ่งพันธุ์ทิ้ง
4.นำไปเก็บไว้ในโครงครอบในเรือนกระจกเพื่อรักษาความชื้นและช่วยให้รอยปาดสมานตัว
วิธีต่อกิ่ง
เหมาะสำหรับไม้ยืนต้นหรือไม่พุ่มหลายชนิด
1.เลือกกิ่งตอที่เหมาะสม ที่ดีที่สุดคือต้นกล้าอายุ 1-2 ปี ที่ปลูกในภาชนะปลูก ตัดยอดกิ่งให้เหลือความยาว 10 เซนติเมตร ใช้มีดกรีดตรงช่วงกลางของกิ่งในแนวตั้งรอยเดียวให้ยาวประมาณ 4 เซนติเมตร
2.เลือกกิ่งพันธุ์อายุ 1 ปี ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณเท่ากับดินสอ และตัดเป็นส่วนให้มีตาสัก 2-3 ตา แต่ละส่วนให้ตัดแต่ละด้านเฉียงยาว 4 เซนติเมตรเพื่อให้เป็นรูปลิ่ม
3.เสียบปลายกิ่งที่เป็นรูปลิ่มเข้าไปในรอบกรีดของตอ แล้วพันให้ติดแน่นอยู่กับที่โดยใช้เทปโพลิธีนกว้าง 1.5 เซนติเมตร วางไว้ในโครงครอบใส และเอาเทปที่พันออกเมื่อกิ่งที่ต่อเริ่มแตกใบใหม่